W poniedziałek, 11 listopada 2024 r. w Szczuczynie, któremu 332 lata temu (9.11.1692) król Jan III Sobieski nadał prawa miejskie, odbyła się patriotyczna uroczystość Narodowego Święta Niepodległości.
Nieszczęsne rozbiory Polski w latach:1772, 1793, 1795, stanowiły trzy podziały terytorialne Polski dokonane przez Rosję, Prusy i Austrię. Terytorium Polski zmniejszało się stopniowo, aż do czasu, kiedy w 1795 roku zaborcy podpisali akt III rozbioru Rzeczpospolitej Obojga Narodów. Usunięcie wielkiego wówczas państwa z mapy, na długo zachwiało równowagę Europy.
W Szczuczynie tegoroczna uroczystość 106. Rocznicy Odzyskania Niepodległości rozpoczęła się o godz. 11.00 w kościele pw. Imienia NMP, celebracją Mszy Świętej w intencji Ojczyzny.
Po mszy pododdziały reprezentacyjne jednostek mundurowych przemaszerowały na Plac Apelowy z krzyżem i tablicą przed frontonem zabytkowego kościoła (1701-1707). Poniżej krzyża, na cokole z kamienia wykuta dłutem jest liczba „1892 r.”. Na sąsiedniej, pionowej płycie z granitu, z wypukłą inskrypcją odlaną z brązu widnieje tekst i godło z koroną RP. Krzyż i honorową tablicę utrzymuje szeroka, trzystopniowa podstawa z granitu. Monumenty ustawione na wspólnej płycie, wchodzą w historyczny dialog z napisem na tablicy z myślą świadczącą o losach gm. Szczuczyn, powiatu i Polski: „Tym, którzy poświęcili swoje życie i zdrowie dla wolnej, niepodległej oraz suwerennej Rzeczypospolitej Polskiej w 100. rocznicę odzyskania niepodległości hołd składają mieszkańcy miasta i gminy Szczuczyn. Szczuczyn, 11.11. 2018 r.”
MSZA ŚW. W INTENCJI OJCZYZNY
Mszę Świętą sprawował proboszcz katolickiej parafii pw. Imienia NMP w Szczuczynie, a zarazem dziekan dekanatu szczuczyńskiego – ks. kan. Jacek Majkowski (w Szczuczynie od 2017 r.). W obrzędzie mszy uczestniczył wikariusz ks. Grzegorz Kosiorek (od września 2022 r.). Po rozpoczęciu mszy proboszcz przekazał głos burmistrzowi Szczuczyna Marcinowi Wileńskiemu (od 2024 r.), który stosownie do powagi święta i sytuacji historycznej, bliskiej dla Polski, wyraził swoje stanowisko w sposób delikatny i autorytatywny.
Przemówienie ks. Jacka Majkowskiego oparte na kanonach wiary wskazywało na szacunek do Ojczyzny Niepodległej skłaniający do odpowiedzialności patriotyczno-wyznaniowych.
Dziekan J. Majkowski przypomniał, że w tak wielce ważnym dniu 11 listopada, imieniny obchodzi trzydziestodziewięcioletni Burmistrz Szczuczyna – Marcin. Złożył Burmistrzowi życzenia, które obecni w kościele potwierdzili gromkimi oklaskami.
Po mszy podziw i rzęsiste oklaski odebrali utalentowani soliści i chór uczniowski. Brawo!
PRZEBIEG UROCZYSTOŚCI NA PLACU – ZARYS
Na placu apelowym przed krzyżem i tablicą pamiątkową ustawiły się poczty sztandarowe i formacje mundurowe. Wokół zgrupowali się goście, mieszkańcy Szczuczyna i okolic. Wszyscy z powagą i ciekawością obserwowali radosną ceremonię patriotyczną.
Tu, w asyście pocztów sztandarowych i gości, poczet flagowy podniósł flagę narodową na maszt.
Okolicznościowy raport o przygotowaniu do rozpoczęcia obchodów Święta Niepodległości dla burmistrza Marcina Wileńskiego złożył prezes OSP druh Robert Łepkowski. Burmistrz Szczuczyna w przemówieniu nawiązanym do Święta Niepodległości podkreślił sprawy Polski i Szczuczyna, które dotyczyły uczestników, a zarazem wszystkich Polaków.
Zgodnie z przyjętą precedencją i szacunkiem powitano gości z różnych stanowisk, grup społecznych, gminy i powiatu.
W 106. rocznicę odzyskania niepodległości druh Robert Łepkowski przywołując chwałę obrońców Rzeczypospolitej i Szczuczyna, wzywał poległych bohaterów do Apelu. Tych, którzy nie powrócili z pól bitewnych II w. św. bohaterów Polskiego Państwa Podziemnego i powojennego podziemia wolnościowego często ginącego od braci i sąsiadów:
− Wzywam rodaków, którzy spełniając obowiązek wobec Ojczyzny, na Jej Ołtarzu złożyli – swoje życie. Ich mogiły i nieznane miejsca pochówku są świadectwem niepodległościowej tradycji i pielęgnowanym szacunkiem przez naród polski.
Do apelu wezwano 7 grup i 25 osób indywidualnych.
STAŃCIE DO APELU!
CHWAŁA BOHATEROM!
Wymieni bohaterowie, z miłości do Ojczyzny cierpieli za nadmiar patriotyzmu.
Przy dźwiękach instrumentów Orkiestry Dętej OSP w Szczuczynie pod batutą druha Roberta Świderskiego delegacje złożyły wieńce przy palących się zniczach w miejscu kultu i narodowej pamięci pod krzyżem i tablicą ze wspomnianym epigrafem.
ROZWAŻANIA W ŚWIĄTECZNYM DIALOGU
Podczas uroczystości zwróciłem się do zaproszonych Gości z pytaniami:
– Dlaczego i na jak długo Polska utraciła niepodległość? – zapytałem.
– Aż przez 123 lata zlikwidowana Polska znikła też z mapy Europy. Nieustanni awanturnicy z determinacją robili to, żeby ograniczyć polski język, wymazać polską tradycję i kulturę. Polacy chwytali za broń, żeby odzyskać niepodległość zabraną przez wrogów katolickiej Polski. Mimo przygotowań, zawarty sojusz trzech zaborców i grabieżców udaremniał Polakom wszelkie próby. Przyczyną rozbiorów była słaba armia Rzeczypospolitej, egoistyczne dbanie magnatów o swoje interesy i ekspansja terytorialna „kochanych” sąsiadów! – Zapytany mówił ze łzami.
– Czy młode pokolenie wie, kto jest winny rozbiorom Polski? – spytałem.
– Powinni wiedzieć, że sami Polacy są winni rozbiorom i upadkowi swojego państwa. Są jednak istotniejsze przekonania, że w 1795 r. chytrym i wrogim Prusom, Rosji i Austrii na tym zależało, i to oni są nie tylko winowajcami, ale i pazernymi szakalami – odpowiedział młodzieniec.
W tym kontekście z perspektywy czasu uważam, że aresztowany przez Niemców 22 lipca 1917r., a powracający z więzienia w 1918 r. Piłsudski ani Dmowski czekający na konferencję pokojową w Paryżu, nie podpisaliby niezgodności politycznej. Ich orientacje – antyrosyjska Piłsudskiego i antyniemiecka Dmowskiego – w równej mierze przyczyniły się jednak do odzyskania niepodległości Rzeczypospolitej. Wiedzieć też należy, że na szczególną rolę w odzyskaniu niepodległości zasłużyli wybitni wojskowi i politycy: Józef Piłsudski, Roman Dmowski, Ignacy Paderewski, Wincenty Witos, Wojciech Korfanty, I. Daszyński, J. Haller i inni.
REFLEKSJE NAD KSZTAŁTEM WOLNOŚCI
Po wywalczeniu niepodległości dzień 11 listopada każdego roku przypomina Polakom, że jest on jednym z najważniejszych dat w historii Rzeczypospolitej. Tego dnia szczególnie czcimy pamięć tych, którym zawdzięczamy wolność od germanizacji i rusyfikacji, powrót do rozwoju ekonomicznego, modernizacji gospodarczej i cywilizacyjnej. Po klęsce awanturniczych Niemiec w I wojnie światowej, 11 listopada 1918 r. marsz. Józef Piłsudski objął dowództwo Wojsk Polskich. Po 123 latach niewoli (1795-1918), powołał Polski Rząd Narodowy dla powstającej na fundamentach demokratycznych II Rzeczypospolitej, a 22 listopada przyjął tytuł Naczelnika.
Warto pamiętać, że jesienią 1921 r. mieszkańcy Szczuczyna uczestniczyli w Grajewie w powitaniu goszczącego przejazdem Naczelnika Państwa Józefa Piłsudskiego.
Ponad stuletnie zrywy niepodległościowe z ofiarą krwi przelanej w epopei napoleońskiej, w powstaniu listopadowym i styczniowym, wzbogacone epizodami wojny polsko-bolszewickiej oraz bitewnym pogromem w I i II wojnie światowej podkreślają kult żołnierza i narodu polskiego.
Czcząc historyczne rocznice, w większym stopniu powinniśmy myśleć o wyzwaniach, które niesie nam współczesność. Dziś budując silną i wolną Polskę, musimy wyprzedzać myślą przewidywalną przyszłość, by skutecznie zmierzyć się z zagrożeniem.
Dlatego cieszmy się, że Piłsudczycy ze Szczuczyna, swoją narracją hołdują wybitnemu, niezłomnemu polskiemu Wodzowi i pierwszemu Marszałkowi Polski, który jest dla nich – skarbem Rzeczypospolitej.
W UROCZYSTOŚCI UCZESTNICZYLI
Dziekan Dekanatu Szczuczyn, proboszcz – ks. Jacek Majkowski.
Wikariusz – ks. Grzegorz Kosiorek.
Poseł na Sejm RP – Stefan Krajewski (rep. Michał Zarzecki).
Burmistrz Szczuczyna – Marcin Wileński.
Burmistrz Stawisk – Agnieszka Rutkowska rep. zastępca Iwona Niedźwiedzka.
Przewodniczący Rady Miejskiej w Szczuczynie – Natalia Rydzewska.
Radni Rady Miejskiej w Szczuczynie.
Komendanta PPSP w Grajewie mł. bryg. Arkadiusza Lichotę rep. bryg. Daniel Lewczuk.
Komendant Powiatowy Policji w Grajewie mł. insp. Adam Brodowski.
Prezes PZP RP oddział w Szczuczynie – pułk Anna Jagusz z pocztem sztandarowym.
Kierownik Posterunku w Szczuczynie – asp. Jarosław Sztejno.
Kapelmistrz Orkiestry Strażackiej OSP Szczuczyn – druh Robert Świderski z orkiestrą.
Prezes Zarządu OSP w Szczuczynie – druh Robert Łepkowski z pocztem sztandarowym.
Prezes Zarządu OSP w Brzeźniu – druh Marcin Wróblewski.
Prezes Zarządu OSP w Bęćkowie – druh Ryszard Witkowski.
Prezes Zarządu OSP w Niećkowie – druh Czesław Wójcicki.
Prezes Zarządu OSP w Bzurach – druh Mateusz Załuska.
Prezes zarządu OSP w Danowie – druh Tomasz Ramotowski.
Dyrektor SP im. Zesł. Sybiru w Niedźwiadnej – Krzysztof Grunwald z pocztem sztandarowym.
Dyrektor Zespołu Szkolno-Przedszkolnego – Krystyna Skrodzka z pocztem sztandarowym.
Dyrektor Zespołu Szkół w Niećkowie – Bożena Sokołowska z pocztem sztandarowym.
Dyrektor Zespołu Szkół w Szczuczynie – Łukasz Kowalski z pocztem sztandarowym.
Prezes Koła Łowieckiego „Ponowa” w Szczuczynie Jerzy Kruszyński z pocztem sztandarowym.
Marta Łynko – dyrektor BCK Szczuczyn.
Anna Wojsław – prezes Stowarzyszenia „Nasz Szczuczyn”.
Stanisław Orłowski – publicysta, fotoreporter.
Ewa Grunwald – redaktor naczelny kwartalnika – „Szczuczyńskie Wieści”.
Kierownicy i urzędnicy Urzędu Miejskiego w Szczuczynie.
Krzysztof Wysocki – prezes WPK – TBS w Szczuczynie.
Artur Kuczyński – radny Powiatu Grajewskiego.
Janusz Marcinkiewicz – kierownik MDK i S w Szczuczynie radny, Rady Powiatu Grajewskiego.
Małgorzata Ziemkiewicz – dyrektor Zakładu Opiekuńczo – Leczniczego w Szczuczynie
Cezary Kasprzak Dowódca 1 Dywizji Piechoty Legionów Brygady Zmechanizowanej w Wojewodzinie reprezentowali por. Artur Soroka i st. kpr. Karolina Kaniewska.
Członkowie Klubu Motocyklowego MOTO STARS w Szczuczynie.
Sołtysi z terenu Gminy Szczuczyn.
Br. Władysław Piwko – Zgromadzenie Braci Serca Jezusowego w Puszczykowie,
Policyjna Klasa Mundurowa z Zespołu Szkół w Niećkowie,
– I wielu, wielu innych.
Tekst, zdjęcia i film: Stanisław Orłowski